Alkoholizm to nie polityka!

Reklama alkoholu, czy wiemy co robimy?

W temacie regulacji związanych z używkami:  jako społeczeństwo przeszliśmy długą drogę w temacie regulacji reklamowania wyrobów tytoniowych.

Dlaczego zatrzymaliśmy się w połowie drogi, w temacie regulacji reklamy alkoholu?

W obszarze reklamy, bardzo istotnym elementem jest świat social mediów i Internetu w ogóle.

Czy to nie wymaga regulacji?

Dlaczego aktorzy, znani i popularni ludzie reklamują alkohol?

Czy motywy z reklam skojarzone z przyjaźnią, wspólnym spędzaniem czasu, wakacjami grillem, plażą, górami i jeziorami, sportem i kibicowaniem, wiekową tradycją browarniczą i wieloma innymi – to dobra droga kształtowania i normalizowania używki zwanej alkoholem.

Dlaczego zatem, chemiczne i toksyczne preparaty używane do ochrony roślin można sprzedawać dopiero przy odpowiednio wprowadzonych regulacjach?

A niektóre kabarety, filmy, seriale – w których ten co nie pije, to frajer, kapuś czy pantoflarz.

Pijesz, nie jedź. Czy to znaczy, że jak nie jadę mogę pić bez żadnych konsekwencji?

Jesteś w ciąży, nie pij. A Twój partner może? – tym bardziej, że Ty możesz prowadzić samochód…

A „szampan” Piccolo – czego uczymy nasze dzieci? Jakie wzorce i schematy kształtujemy?

Dla chcących, zobaczyć problemy związane ze szkodliwym używanie alkoholu w wersji fabularnej, polecam kilka pozycji filmowych:

• Informacja zwrotna” (2023),
• Na rauszu (2020),
• Powrót do tamtych dni (2021),
• Zabawa zabawa (2018),
• Pod Mocnym Aniołem (2013),
• Wszyscy jesteśmy Chrystusami (2006),
• Lot (2012),
• 28 dni (2000),
• Żółty szalik (2000),
• Tylko strach (1993),
• …

Stereotypy na temat alkoholu, funkcjonujące w społeczeństwie.

Wiem, wiem „alkohol jest dla ludzi.”

Piwo to nie alkohol. Piwo zawiera również etanol, tak jak inne trunki, wszystko jest kwestią ilości i częstotliwości.

Setka na trawienie, piwo na nerki, wino na serce. Nie ma bezpiecznej dawki alkoholu. Nawet małe ilości zwiększają ryzyko wielu chorób.

Alkohol integruje i poprawia nastrój. Tak chwilowo obniża napięcie, „dodaje animuszu”, ale zaburza komunikację i może pogłębiać stany depresyjne.

Kobiecie nie przystoi pić. Co bardzo Ją stygmatyzuje, buduje wstyd i utrudnia im szukanie pomocy.

Kobiety nie uzależniają się od alkoholu.Ciekawe co na to środowisko lekarskie, prawnicze, pedagogiczne, korporacyjne… Co na to kobiety, które nie „udźwignęły” ciężaru życia. To bardzo fałszywy i szkodliwy stereotyp. Niektóre kobiety, żeby uniknąć piętnowania, piją – ale w ukryciu – co może opóźniać diagnozę i leczenie.

Silna wola wystarczy, aby przestać pić. Uzależnienie to choroba mózgu, w której zmienia się gospodarka neurochemiczna. Sama silna wola to za mało. Specjaliści mówią, że wsparcie i terapia + farmakoterapia są kluczowe w leczeniu.

Alkoholizm to wybór, nie choroba. Nie spotkałem nikogo, kto chciał zostać uzależnionym. Taki stereotyp buduje winę i wstyd. Uzależnienie wymaga leczenia, tak jak cukrzyca czy nadciśnienie.

Młodzież musi się wyszumieć. Im wcześniej zaczyna się picie, zwłaszcza ryzykowne i szkodliwe, tym większe ryzyko uszkodzenia mózgu i uzależnienia.

Starszym alkohol się należy. Tyle, że u starszych metabolizm jest wolniejszy, a ryzyka większe.

Alkoholik to człowiek z marginesu. Jest uzależnienie wysoko funkcjonujące. Ta grupa rozwija się. Uzależnieni są ludzie, którzy zajmują wysokie stanowiska i pełnią ważne funkcje społeczne. Osoby uzależnione piją również whisky, drogie wina i inne trunki – w doborowych miejscach, „schowani” w zaciszu swoich domów, czy nosząc małe porcje alkoholu przy sobie.

Alkoholizm dotyczy wybranych grup społecznych. Terapeuci uzależnień mówią, że to wyjątkowo demokratyczne zaburzenie, które nie wybiera i dotyczy ludzi w prawie każdym wieku niezależnie od statusu społecznego.

Ilu znasz ludzi, którzy mają problem z alkoholem. Z Twojej rodziny, z Twojej pracy, z Twojego środowiska? Statystyki są brutalne, co 10-15 dorosły człowiek, może mieć problem związany z uzależnieniem.

Alkohol jest dla ludzi, ale:

chyba nie dla wszystkich. I nie dla tych, którzy „korzystają” codziennie i przy każdej okazji. Nie w każdej ilości. Krok po kroku może dojść do sytuacji, kiedy życie, zaczyna się koncentrować wokół alkoholu. A to jest jeden z sygnałów, przestrzegający przed uzależnieniem.

Co nauka i medycyna twierdzą o uzależnieniu?

W jednym z ujęć wyróżnia się kilka wzorców używania alkoholu.

1. okazjonalne
2. towarzyskie
3. ryzykowne
4. szkodliwe
5. nałogowe
6. oraz „binge drinking” – upijanie się do nieprzytomności.

Alkohol wpływa na wiele obszarów naszego organizmu:

• powikłania narządów wewnętrznych,
• układ nerwowy,
• układ sercowo-naczyniowy,
• czynności gruczołów wydzielania,
• układ pokarmowy,
• układ krwiotwórczy,
• układ moczowy,
• czy chemię mózgu.

Na podstawie „Alkohol i człowiek – toksyczny związek. Problemy wywołane spożywaniem alkoholu etylowego”, pod redakcją ~ Marek Wiergowski, Jacek Sein Anand.

Fakty: > 20% Polaków deklaruje abstynencję; w grupie 80% osób deklarujących konsumpcję szacuje się, że około 20-25% może pić w sposób ryzykowny lub szkodliwy.

A jak do tego mają się dane, że – zależnie od źródeł – dziennie sprzedaje się od 1,3 do nawet 3 mln sztuk „małpek”?

Nie spotkałem nigdy człowieka ( może za mało ludzi spotkałem, choć było ich bardzo wielu), którzy chcieli by zostać osobami uzależnionymi.

Uzależnienie obecnie traktuje się jako złożone ZABURZENIE o charakterze chorobowym dotyczącym używania substancji psychoaktywnej. Jednocześnie jako zaburzenie chorobowe – przewlekłe.

„Na rozwój uzależnień wpływ mają uwarunkowania: biologiczne, psychologiczne, społeczne i duchowe. (…) Wśród zjawisk leżących u podstaw procesu uzależnienia się wyróżniamy: podatność na uzależniania, mechanizmy genetyczne i epigenetyczne, mechanizmy komórkowe i molekularne, neuroadaptacja, allostaza, neuroplastyczność, warunkowanie instrumentalne oraz klasyczne związane z uczeniem się i pamięcią uzależnienia, regulacja oraz pamięć emocji, uwrażliwienie i tolerancja, mechanizmy związane z reakcją na stres.”

Za ~ Katarzyna Wiśniewska i Marcin Wojnar „Alkohol i człowiek – toksyczny związek”.

Mówi się, że alkoholizm to „rak duszy” – za ~ Ewa Woydyłło i często dotyka ludzi wrażliwych, którzy nie radzą sobie ze swoimi emocjami.

Szukajmy rozwiązania, które nie dotyczy 20% społeczeństwa (abstynenci z wyboru), a dotyczy pozostałych 80%, z czego 20-25% może pić w sposób ryzykowny i szkodliwy. I to tej 20-25% grupie z 80%, potrzebne jest wsparcie i dostęp do leczenia. Pozostałej części – jeśli jej nie mają – potrzebna jest edukacja, profilaktyka + regulacje i świadomość czym jest uzależnienie. Wiedza o tym jak nie „dojechać” do uzależnienia, co zrobić kiedy przekroczy się tę granicę, co to jest współuzależnienie, DDA oraz jak pomóc i jak traktować osoby z tym zaburzeniem.

Profilaktyka, diagnoza, terapia – uzależnienia od alkoholu.

Uzależnienie to proces, który może budować się latami. Choć nie zawsze, co dotyka np. ludzi młodych i bardzo młodych. (wbrew niektórym opinią, że „mężczyzna musi pić nadmiernie przez dwadzieścia lat, by popaść w alkoholizm„). Co w takim razie robią, w ośrodkach leczenia uzależnień, młodzi ludzie, którzy nie potrafią przerwać „ciągów” alkoholowych?

Na początku to mogą być małe i okazjonalne ilości. Kłopot zaczyna się kiedy pojawia się faza ryzykowna i szkodliwa. To rodzina, bliscy, znajomi, koledzy i koleżanki z pracy widzą ten kłopot wcześniej, niż sam/sama uzależniony/-a.

Osoby z bliskiego otoczenia osoby uzależnionej, stają się współuzależnione. Choć nie zawsze są tego świadomi. Wówczas alkoholizm zatacza coraz większe kręgi, zbierając swoje okrutne żniwo.

W celach profilaktycznych oraz jako wstępną diagnozę, można wykonać test przesiewowy, który określa poziom ryzyka uzależnienia. To jedna z metod, ale uwaga nie kompletna i niewystarczająca aby postawić diagnozę o uzależnieniu.

Test AUDIT (Alcohol Use Disorders Identification Test).

Test MAST (Michigan Alcohol Screening Test).

A jeśli TY. lub ktoś z Twoich bliskich czy znajomych jest w „sidłach” uzależnienia lub na drodze do uzależnienia, jesteś osobą współuzależnioną, czy Dorosłym Dzieckiem Alkoholika (DDA) i potrzebujesz wsparcia – polecam kontakt ze specjalistą od terapii uzależnień, ośrodkami leczenia uzależnień (są prywatne i „państwowe”, w kraju i za granicą) lub lekarzem psychiatrą.

W Polsce szacuje się, że (tylko) 15% osób uzależnionych od alkoholu podejmuje leczenie. Oznacza to, że z 1-1,5 mln. ludzi, wymagających terapii, tylko 150 – 225 tysięcy korzysta z pomocy specjalistów.

Wiele osób, nie chce sprawdzać czy sposób w jaki używają alkoholu im szkodzi. Dlatego zanim wydawane będą „wyroki” i „diagnostyczne etykiety„, warto zastosować rozwiązania, których rezultatem będzie informacja zdrowotna, do wykorzystania w sposób, jaki każdy uzna za stosowny. Na podstawie Dialogu Motywującego. Jak pomóc ludziom w zmianie.

Dlaczego tak niewielki odsetek szuka pomocy?

Brak świadomości uzależnienia, stygmatyzacja, trudności w dostępie do leczenia, czy niska motywacja do zmiany – zwłaszcza u osób z tzw. „wysoko funkcjonującym uzależnieniem„…

Choć sądząc po tym jak rozwija się rynek prywatnych i państwowych ośrodków leczenia zaburzeń związanych z uzależnieniem – być może ten stosunkowo mały odsetek, będzie się zwiększał. Ale to również może oznaczać, że problem się powiększa.

Potrzebujemy edukacji, profilaktyki, regulacji i zdrowego systemowego podejścia oraz czasu. A może jednego lub kilku pokoleń… Tylko czy patrząc na „społeczne koszty” alkoholizmu, czy stać nas na to? Czy chcemy mniej lub bardziej świadomie ponosić te koszty?

Stygmatyzacja osób z uzależnieniem alkoholowym.

Jednym z kluczowych problemów związanym z uzależnieniem jest obawa przed społeczną oceną i negatywnymi konsekwencjami wykluczenia.

Uzależnienie to zaburzenie. I to osobista, poufna informacja dotycząca osoby z występującym zaburzeniem. Reagujmy kiedy te bardzo wrażliwe informacje, tak jak informacje dotyczące innych chorób przewlekłych, wydostają się poza krąg osób, których to dotyczy.

Człowiek uzależniony i jego najbliżsi – powinni mieć zagwarantowane systemowe i szczelne rozwiązania, które nie będą ich obdzierać z godności i człowieczeństwa.

Wyjście z uzależnienia wg specjalistów wymaga terapii, psychoterapii, farmakoterapii – to indywidualna, dyskretna i poufna informacja. I tylko sam uzależniony lub uzależniona może zdecydować, czy chce i kogo chce – o tym poinformować.

Uzależnienia i wyjście z niego to nie jest kwestia silnej woli. Silna wola – też – nie wyleczy nas z cukrzycy. To proces, często wielomiesięczny, a może i trwać latami.

Człowiek, który się leczy, wychodzi lub wyszedł z uzależnienia oraz jego bliscy, potrzebują pomocy i wsparcia oraz siły by zostać w abstynencji, To nie jest powód do żartów i społecznego wykluczenia. Drodzy – niektórzy – : dziennikarze, politycy, ludzie, twórcy memów!

Szacunek dla dziennikarzy, którzy podnoszą ten problem, zapraszają do rozmów specjalistów, szerzą skalę problemu, prowokują społeczną dyskusję i zadają niewygodne pytania.

Szacunek dla Borysa Szyca, Michała Koterskiego czy Olgi Frycz… – którzy normalizują uzależnienie i w sposób otwarty oraz bardzo osobisty, mówią o tym jak z niego wyszli i jak zmienili swoje życie, życie w którym nie ma alkoholu, bo go do życia JUŻ nie potrzebują.

Dobrze byłoby, gdyby pojawiało się więcej historii o wyjściu z uzależnienia oraz o tym jak było wcześniej. Historii od ludzi szanowanych społecznie, od ludzi z zawodów społecznego zaufania i po prostu od ludzi. Tylko, czy się odważą? Czy nie nad szarpną swojej pozycji? Czy przełamią wstyd? Czy będą chcieli…

To zależy od nas. Jak na takie historie będziemy reagować.

Szanuję ludzi, którzy „wygrali” z uzależnieniem. Szanuję również ludzi, którzy wygrali z uzależnieniem i poświęcili się pomocy innym ludziom uwięzionym i samotnym w swoim cierpieniu. Pracującym jako terapeuci, specjaliści od uzależnień, udzielający wsparcia i pomocy na licznych grupach, w stowarzyszeniach i organizacjach.

Co dalej?

Alkohol jest dla ludzi, ale dla tych ludzi, którzy wiedzą co robią i są świadomi tego, kiedy zwiększa się ryzykownie częstotliwość picia oraz ilości związane ze zwiększającą się tolerancją organizmu. To cienka granica i często bilet w jedną stronę. Na szczęście większość ludzi, wie co robi i wie jak się obchodzić z alkoholem.

Poza medycznym wpływem alkoholu, są obszary związane z łatwiejszymi kontaktami towarzyskimi, poprawą samopoczucia, redukcją napięcia czy wzrostem zatrudnienia związanym z tą branżą oraz przychodami do budżetu państwa.

A zatem, czy alkoholizm to polityka?!

Myślę, że nie – to zadanie dla specjalistów i fachowców, szeroko zakrojonych konsultacji społecznych, dyskusji i partnerskich rozmów z przedstawicielami branży alkoholowej czy rynku reklamowego oraz jak największa świadomość, edukacja i profilaktyka nas samych – społeczeństwa. Może nowy „Okrągły Stół”…?

Brawo młodzi za trend „NoLo”!

To my dorośli jesteśmy odpowiedzialni za redystrybucję zasobów, którymi dysponujemy. Aby lepiej kształtować przyszłe pokolenia. Bo chyba to właśnie przyszłe pokolenia, wdrożą nowe rozwiązania w tym obszarze. My możemy je przygotować i rozpocząć tę zmianę. Zmianę myślenia i zachowania wobec alkoholu i innych używek.

Politycy! Wybraliśmy Was. Macie wszystkie narzędzia, aby ten złożony, ważny i niezbędny proces przeprowadzić. Nie dla słupków poparcia, i składanych naprędce projektów ustaw, uchwał i rozporządzeń. Alkoholizm to nie jest problem samorządowy, ale ogólnopolski, narodowy, w obszarze BEZPIECZEŃSTWA SPOŁECZNEGO i PRZYSZŁOŚCI NASZEGO NARODU.

Tomasz Rudnicki – OBYWATEL 🔴 Mentor, Coach, Trener, Terapeuta.

Poszukujesz więcej wiedzy i inspiracji, zapraszam do lektury innych artykułów w cyklu  Projekt życie.