Jakie są ludzkie potrzeby?

Podkreślał, że potrzeby ludzkie powinny być podporządkowane rozumowi i MORALNOŚCI. 

Chyba najbardziej znaną hierarchią potrzeb, jest koncepcja stworzona przez Abrahama Maslowa. Piramida potrzeb Maslowa, dzieli je na poziomy, przy czym wyższe poziomy pojawiają się po zaspokojeniu poziomów niższych:

1. Potrzeby fizjologiczne (jedzenie, woda, sen).
2. Potrzeby bezpieczeństwa (schronienie, stabilność). 
3. Potrzeby społeczne (miłość, przynależność).
4. Potrzeby szacunku (uznanie, prestiż).
5. Potrzeby samorealizacji (rozwój osobisty, spełnienie). 

Potrzeby ludzkie zależą od wieku i etapu życia. 

W psychologii i terapii zwraca się uwagę na podstawowe potrzeby wieku dziecięcego. Ich niezaspokojenie, może skutkować w życiu dorosłym. Dystrybutorem zasobów w celu zaspokojenia potrzeb dzieciństwa są rodzice i opiekunowie. Warto o tym pamiętać! Do głównych potrzeb dzieciństwa zalicza się:

1. Bezpieczne przywiązanie do innych (opieka, akceptacja, bezpieczeństwo). 
2. Autonomia, kompetencja i tożsamość. 
3. Wolność wyrażania potrzeb i emocji. 
4. Spontaniczność i zabawa.
5. Realistyczne granice i samokontrola. 

W wieku dojrzewania, pojawiają się potrzeby przyjaźni, niezależności i poszukiwania własnej tożsamości, przynależności do grup rówieśniczych, eksperymentowania i eksploracji czy wsparcia emocjonalnego najbliższych. 

We wczesnej dorosłości mogą pojawić się potrzeby założenia rodziny, realizacji celów zawodowych czy osiąganie celów edukacyjnych. 

Późniejsza dorosłość może odkryć potrzeby stabilności finansowej, refleksji i wglądów, rozwoju osobistego czy wychowania dzieci. 

Jeszcze później, a czasami wcześniej – możemy szukać sensu życia czy zaspakajać potrzeby dzielenia się doświadczeniem lub poznawania tego, czego jeszcze nie poznaliśmy. 

Nie ma reguły, każdy człowiek to indywidulana historia…

Inne spojrzenia na potrzeby ludzkie. 

Jedną z najczęściej wymienianych potrzeb ludzkich jest – MIŁOŚĆ. A czym jest miłość…? Myślę, że każdy ma swoją definicję miłości. Jedno z podejść do miłości to wyróżnienie jej składników.
Robert Sterneberg nazwał trzy, a zaspokojenie wszystkich to wg autora miłość kompletna.

1. Intymność: potrzeba bliskości, dzielenia się emocjami, wspólnymi doświadczeniami. 
2. Namiętność: potrzeba pożądania, romantycznych i seksualnych doznań. 
3. Zaangażowanie: potrzeba stabilności, bezpieczeństwa i wspólnego dążenia do celów. 

Rozwinięcie tego podejścia bardzo ciekawie opisał prof. Bogdan Wojciszke w książce „Psychologia miłości”. 

Inaczej na potrzeby patrzy Viktor Frankl. Psychiatra i psychoterapeuta oraz więzień obozów koncentracyjnych. W kontekście relacji partnerskich stworzył on teorię potrzeb egzystencjonalnych. 

1. Sens życia: wspólne dążenie do celów i wartości, które nadają związkowi głęboki sens.
2. Przynależność: poczucie, że związek tworzy wspólnotę.
3. Rozwój osobisty: potrzeba wspierania się w osiąganiu indywidualnych celów.

W ujęciu potrzeb duchowych, a także egzystencjonalnych w psychologii logoterapii Viktor Frankl uważa za kluczowe potrzeby:

• Sens życia: poczucie celu i wartości istnienia.
• Wolność wyboru: autonomia w podejmowaniu decyzji.
• Samotranscendencja: wykraczanie poza siebie i dążenie do wyższych wartości.

Z kolei Steven Reiss nazwał 16 podstwowych potrzeb, które według niego motywują ludzi do działania. Są nimi:

• Władza, ciekawość, niezależność, status, honor, akceptacja, spokój, ćwiczenia fizyczne, jedzenie, rodzina, romantyczność, porządek, kontakt społeczny, oszczędzanie, idealizm, zabawa.

Indywidualny system potrzeb. 

Patrząc na swoje doświadczenia, był czas kiedy nie zastanawiałem się na swoimi potrzebami. Wiedziałem (albo tak mi się wydawało), co należy robić i starłem się żyć w zgodzie z „zewnętrznymi kodeksami”, mniej lub bardziej uświadomionym system wartości osobistych, czy posługując się kompasem moralności. Przyszedł czas, kiedy zacząłem zauważać swoje potrzeby, choć najpierw identyfikowałem raczej to, czego nie chciałem. Wiele lat musiało minąć, abym zaczął swoje potrzeby nazywać! Doskonałą szkołą okazały się relacje. Te bliższe i te dalsze, zawodowe i osobiste. W końcu relacja, jest też swojego rodzaju lustrem.

Dzisiaj pracuję z ludźmi, w obszarach rozwoju osobistego i zawodowego. Często widzę, jak trudno nazwać swoje potrzeby. Jak trudno o nich mówić. Daleki jestem od generalizacji, choć myślę, że mężczyznom przychodzi to o wiele trudniej. Wszyscy niezależnie od płci płacimy cenę wychowania, systemu edukacji, obyczajów, czy norm kulturowych…

Czy znasz swoje potrzeby? Czy komunikujesz je innym? 

Rekomenduję z całego serca, aby zająć się swoimi potrzebami. Nazwaniem ich oraz komunikowaniem – w sposób asertywny – ludziom, z którymi jesteśmy w relacjach. Pytajmy o potrzeby nasze dzieci, naszych bliskich, naszych współpracowników. A jak Twoje potrzeby, mają się do Twojego systemu wartości?

Poniżej przedstawiam spis potrzeb, który opracowałem na podstawie różnych podejść i koncepcji, a także własnych doświadczeń. Szanowna czytelniczko, szanowny czytelniku, życzę owocnego spojrzenia na własne potrzeby. 

Pobierz dla siebie – pdf z listą Potrzeby

Potrzeby osobiste to wielowymiarowy obszar. Poznając różne spojrzenia, możemy lepiej poznać złożoność naszej, ludzkiej natury. Jaka jest różnica między PRAGNIENIAMI a POTRZEBAMI?

Uwaga, łatwo wpaść w PUŁAPKĘ, moje POTRZEBY, a moje OCZEKIWANIA (wobec drugiej osoby)!

A może chodzi o to, aby żyć w harmonii? W harmonii z samy/samą sobą, ze światem, z innymi…

Poszukujesz więcej wiedzy i inspiracji, zapraszam do lektury innych artykułów w cyklu  Projekt życie.