Coaching a Mentoring
Coaching a Mentoring? Czym się różnią i jak można je połączyć w procesach rozwojowych.
Czym jest Coaching i Mentoring
To skuteczne i rozwojowe metody wsparcia oraz kompetencje przyszłości.
Podstawowa różnica pomiędzy COACHEM a MENTOREM, polega na tym, że MENTOR był już tam, gdzie KLIENT/MENTEE zmierza oraz to, że MENTOR ma doświadczenie i jest ekspertem w dziedzinie, w jakiej pracuje z KLIENTEM/MENTEE, a Coach może, ale nie musi mieć doświadczenia.
Coach wydobywa lub ukazuje to, co Klient posiada, choć nie zawsze ma świadomy dostęp do tych zasobów.
Mentor ma prawo lub obowiązek dzielenia się swoim doświadczeniem i wiedzą.
Coach dociera do zasobów i uruchamia możliwości, które posiada sam Klient.
Mówi się, że Coach zna pytania – a Klient zna odpowiedzi na nie.
W procesach COACHINGOWYCH, COACH i KLIENT/COACHEE tworzą partnerską relację, stawiając jedną i drugą osobę na tym samym poziomie, COACH zna pytania, techniki i narzędzia, a KLIENT/COACHEE dociera i uruchamia swoje możliwości.
Coaching to relacja polegająca na odblokowaniu potencjału danej osoby w celu maksymalizowania dokonań. Metoda ta polega na pomocy w samodzielnym uczeniu, zamiast uczenia kogoś. Coach powinien wzmacniać i wspierać Klienta w samodzielnym dokonywaniu zamierzonej zmiany na podstawie własnych odkryć, wniosków i zasobów.
Mentoring polega na przekazywaniu wiedzy podczas kiedy Coaching rozwija umiejętność i zdolność do wydobywania zasobów.
Mentor opowiada o własnych doświadczeniach stąd powinien być ekspertem w swojej dziedzinie, Coach natomiast słucha, pyta, docieka, stymuluje co pozwala na bycie Coachem w dziedzinach, w których sam nie jest ekspertem.
MENTORING polega na „sprawowaniu opieki nad pracownikiem na różnych etapach kariery przez wyznaczoną do tego celu osobę” [Aniszewska (red.) 2007, s. 75], zwaną MENTOREM.
MENTOR to ktoś, „kto pomaga komuś innemu nauczyć się rzeczy, których sam nauczyłby się gorzej, wolniej albo
nie nauczyłby się w ogóle” [Luecke 2006, s. 120; Bell 2000, s. 133].
Zadaniem MENTORINGU jest stworzenie partnerskiej relacji między mistrzem i uczniem, opartej na procesach stymulowania, inspirowania i przywództwa, mającej na celu odkrywanie i rozwijanie potencjału ucznia.
Jednak MENTORING, w przeciwieństwie np. do COACHINGU, skupia się na doradztwie, ewaluacji oraz pomocy
w tworzeniu sukcesu podopiecznego [Syper 2008, s. 784].
MENTORING polega więc na udzielaniu rad, informacji lub wskazówek przez osobę, która ma doświadczenie, umiejętności lub praktyczną wiedzę, przydatne do osobistego i zawodowego rozwoju innego człowieka
[Luecke 2006, s. 120].
Coaching i Mentoring wg organizacji akredytujących
Według International Coach Federation – Coaching jest metodą pozwalającą w sposób efektywny wytyczyć i osiągnąć ważne cele, podnieść satysfakcję z życia zawodowego i prywatnego, stać się bardziej świadomym liderem, managerem, czy rodzicem.
W pełni wykorzystuje potencjał, kompetencje i umiejętności KLIENTA/COACHEE. Identyfikuje trudności.
Przygotowuje do ich pokonania. Często przekłada się na motywację i większą determinację w działaniu.
ICF definiuje COACHING jako towarzyszenie KLIENTOWI/COACHEE w kreatywnym procesie, który skłania do myślenia i inspiruje do maksymalizacji zawodowego i osobistego potencjału. Istnieje COACHING indywidualny, grupowy i zespołowy.
Według Polskiej Izby Coachingu – COACHING to metoda wspierania rozwoju realizowana w formie cyklu spotkań pomiędzy COACHEM a KLIENTEM/COACHEE, podczas których COACH, poprzez aktywne słuchanie, zadawanie pytań
oraz stosowanie innych specyficznych narzędzi i zadań rozwojowych, towarzyszy KLIENTOWI w wyznaczaniu ważnych dla niego celów, odnajdywaniu wewnętrznych zasobów potrzebnych do ich realizacji oraz ustalaniu i wdrażaniu planów działań.
COACH wspiera KLIENTA/COACHEE w odkrywaniu i efektywnym wykorzystaniu osobistego potencjału celem podnoszenia jakości jego życia. COACHING może mieć formę pracy indywidualnej, z grupą lub zespołem.
Według Europejskiego Centrum Mentoringu i Coachingu – MENTORING to dobrowolna, niezależna od hierarchii służbowej, pomoc udzielana przez jednego człowieka drugiemu (zwanego MENTEE, dzięki czemu może on poczynić znaczny postęp w wiedzy, pracy zawodowej lub sposobie myślenia” [Clutterbuck 2002, s. 13].
Korzyści płynące z Coachingu i Mentoringu
- Skoncentrowana na przyszłości i rozwiązaniach relacja partnerska.
- Coaching i Mentoring to nowoczesne metody rozwoju, które uzupełniają tradycyjne i znane, takie jak doradztwo czy szkolenia.
- Coaching i Mentoring są efektywne i spersonalizowane.
- Opierają się na nauce, wieloletniej praktyce i doświadczeniu.
- To komplementarne, skuteczne i stale rozwijające się metody rozwoju człowieka.
- Dają wymierne i trwałe efekty, ponieważ sięgają po potencjał i kreatywność Klienta.
- Przynoszą wymierne rezultaty Klientowi, relacjom i otoczeniu, w którym on funkcjonuje.
- Coaching i Mentoring inicjują proces głębokich zmian, doskonale edukują i wspierają, a także inspirują w ciągle zmieniającym się środowisku.
- Doskonale wpisują się w dzisiejsze burzliwe środowisko, ciągłe zmiany, postępującą globalizację czy postmodernizm.
Opracowanie własne na podstawie: NAUKI O ZARZĄDZANIU MANAGEMENT SCIENCES 2013.
Joanna Mróz COACHING I MENTORING WOBEC WSPÓŁCZESNYCH WYZWAŃ W ROZWOJU PRACOWNIKÓW.
⛔ Czym nie jest Coaching i Mentoring
- nie są manipulacją i podstępnym sterowaniem
- to nie są pojedyncze rozmowy, czy wykłady, towarzyszące ocenie rocznej
- nie są rozmową, ani mową motywacyjną
- nie są sztuką prowadzenia sporów, czy przekonywania
- nie są ostatnią deską ratunku
- Coach i Mentor nie posiada worka ze sztuczkami i magicznymi posunięciami
- profesjonalni przedstawiciele tych zawodów, nie będą używali haseł „PO PROSTU ZRÓB TO”, „JESTEŚ MISTRZEM”, „MOŻESZ WSZYSTKO” ..
Kodeks Etyczny oraz kompetencje Coacha i Mentora
Kompetencje Coacha wg.standardów IC, ICF, ICI, którymi się posługuję to:
- etyczna praktyka,
- partnerstwo w relacji,
- zaufanie i poczucie bezpieczeństwa,
- obecność coachingowa,
- aktywne słuchanie,
- budzenie świadomości,
- i wzrastanie KLIENTÓW.
Kodeks etyczny EMCC, według którego pracuję, jako Coach i Mentor zawiera standardy zawodowe takie jak:
kontekst klienta, integralność, poufność, uznanie prawa do równości i różnorodności, profesjonalizm, doskonała praktyka, ustawiczna superwizja, ciągły rozwój zawodowy i refleksja, zdolność do działania, określenie niewłaściwych zachowań, konflikt interesów, dbałość o reputację Coachingu i Mentoringu.
Linki do kodeksów etycznych, standardów i kompetencji organizacji akredytujących programy, na podstawie których
się kształciłem:
Izba Coachingu https://www.izbacoachingu.com/standardy/
International Coach Federation https://icf.org.pl/kodeks-etyczny/
European Mentoring & Coaching Council https://www.emccglobal.org/leadership-development
International Association of Coaching Institutes https://www.coaching-institutes.net/
Zawód Coacha, Mentora, Trenera oraz Terapeuty Edukatora zdobyłem w procesie rozwojowym, zawierającym
ponad 1.200 godzin edukacyjnych w tym procesów i terapii własnej, kształcąc się między innymi w:
Szkoła Coachów Meritum https://meritum-coaching.pl/ – Certyfikowany Coach ACC ICF
Instytut Mukoid Komunikacja dla Rozwoju https://studiacoachingu.com/ – Profesjonalny Coach ACTP ICF
Szkoła Coachingu Edukacyjnego https://szkolacoachingu.edu.pl/ – Master Coach ICI
Szkoła Business i Executive Coachingu https://perfectcircle.pl/ – Business i Executive Coach
Instytut Kognitywistki Bennewicz https://instytutbennewicz.pl/ – Certyfikowany Mentor Kognitywny
Szkoła Trenerów Biznesu Wolniewicz https://jacekwolniewicz.pl/ – Master Teacher
Instytut Kognitywistki Bennewicz https://instytutbennewicz.pl/ – Mistrzowski Terapeuta-Edukator
Psychologii Doświadczeń Subiektywnych (PDS)
Coaching i Mentoring na tle innych zawodów pomocowych
Nauka i doświadczenia, wiedza i praktyka, a także zmieniająca się rzeczywistość, nierzadko udowadniają, iż stare rozwiązania nie zawsze pasują, do nowej rzeczywistości.
Zmiany i ciągły rozwój obserwujemy również w dziedzinie wsparcia drugiego człowieka. Zajmują się nim przedstawiciele tzw. ZAWODÓW POMOCOWYCH.
Jest istotna różnica pomiędzy Psychologiem, Terapeutą, Psychoterapeutą, Psychiatrą, Counsellorem, Coachem, Socjoterapeutą, Trenerem, Facylitatorem, Mentorem, Tutorem czy Doradcą.
O tym jak wybrać metodę wsparcia piszę w artykule „Metody wsparcia, interwencji, pomocy w transformacji, zmianie, rozwoju czy zdrowieniu”.
Coaching jest relacją partnerską, a Coach, korzysta z wiedzy, narzędzi, technik i umiejętności „zapożyczonych” z psychologii, psychoterapii, terapii, socjologii, kognitywistyki, antropologii, socjologii czy neurobiologii.
Dynamiczny rozwój coachingu na świecie, a także w Polsce oraz brak jasnych regulacji zawodu Coacha, wprowadza wiele nieporozumień, zniekształceń czy nadużyć. Przyczyniają się do tego sami przedstawiciele, którzy tytułują się mianem Coacha.
Dobrą metodą weryfikacji przedstawicieli zawodu Coacha jest sprawdzenie kwalifikacji.
Istnieją organizacje zrzeszające Coachów oraz akredytujące programy edukacyjno-rozwojowe, a także certyfikujące i akredytujące samych Coachów. Do najbardziej popularnych należą:
Izba Coachingu https://www.izbacoachingu.com/standardy/
International Coach Federation https://icf.org.pl/kodeks-etyczny/
European Mentoring & Coaching Council https://www.emccglobal.org/leadership-development
International Association of Coaching Institutes https://www.coaching-institutes.net/
Po więcej informacji o zawodzie Coacha zapraszam do lektury artykułu „Moja zmiana ścieżki zawodowej”.
Coaching i Mentoring na tle zawodów pomocowych.
Matryca edukacyjna – opracowanie własne na podstawie „Coaching i Mentoring w praktyce” Maciej Bennewicz
Metody rozwojowe – opracowanie Bożena Wujec, na podstawie L.D. Czarkowska, O. Rzycka i D. Clutterbuck